Prolog Czas i miejsce zdarzenia

1. Oto słowa, które Mojżesz wypowiedział do całego Izraela za Jordanem, na pustyni, w Araba, naprzeciw Suf, pomiędzy Paran a Tofel, Laban, Chaserot i Di-Zahab.  2. Z Horebu do Kadesz-Barnea, drogą przez góry Seir, jest jedenaście dni,  3. a w czterdziestym roku, w jedenastym miesiącu i w pierwszym dniu tego miesiąca, Mojżesz przemówił do Izraelitów i przekazał im to, co w związku z nimi powiedział mu JAHWE.  4. Jego mowy miały miejsce po zwycięstwie nad królem Amorytów Sychonem, osiadłym w Cheszbonie, i królem Baszanu Ogiem, zamieszkałym w Asztarot w Edrei.  5. Za Jordanem zatem, w ziemi moabskiej, Mojżesz postanowił wyłożyć to Prawo Izraelitom: 

Mowy Mojżesza Mowa pierwsza: Wspomnienie o przeszłości Obietnica

6. JAHWE, nasz Bóg, przemówił do nas na Horebie. Dość już — powiedział — waszego przebywania na tej górze.  7. Wyruszcie w kierunku gór Amorytów i w kierunku wszystkich ich sąsiadów w Araba, na pogórzu i na nizinie, w Negebie i na wybrzeżu morza. Udajcie się do ziemi Kanaan i do Libanu, dotrzyjcie aż do wielkiej rzeki Eufrat.  8. Spójrzcie, położyłem tę ziemię przed wami. Wejdźcie i weźcie ją w posiadanie — tę ziemię, którą JAHWE przysiągł dać waszym ojcom: Abrahamowi, Izaakowi i Jakubowi — im i ich potomstwu po nich. 

Ustanowienie starszych

((Wyjścia 18:13-27))

9. W tamtym czasie powiedziałem do was: Nie jestem w stanie dźwigać was sam.  10. JAHWE, wasz Bóg, rozmnożył was, tak że jesteście dziś liczni niczym gwiazdy na niebie.  11. Oby JAHWE, Bóg waszych ojców, pomnożył was jeszcze tysiąckrotnie i oby błogosławił wam tak, jak wam to zapowiedział.  12. Ale ja sam nie poradzę sobie z waszymi troskami, z waszymi ciężarami i sporami.  13. Wybierzcie sobie dla waszych plemion ludzi mądrych, roztropnych i doświadczonych, a ja ustanowię ich waszymi naczelnikami.  14. Słuszne jest to, jak nam radzisz postąpić — odpowiedzieliście mi wówczas.  15. Zebrałem więc naczelników waszych plemion, ludzi mądrych i doświadczonych, i ustanowiłem ich waszymi naczelnikami, wodzami tysięcy, wodzami setek, pięćdziesiątek, dowódcami dziesiątek i urzędnikami w obrębie waszych plemion.  16. W tym czasie przykazałem także waszym sędziom: Wysłuchujcie waszych braci i rozsądzajcie sprawiedliwie pomiędzy waszymi rodakami, a także pomiędzy nimi a obcokrajowcami.  17. Nie bądźcie stronniczy w sądzie. Z taką samą uwagą wysłuchujcie małych i wielkich — i przed nikim nie drżyjcie, ponieważ sąd to rzecz Boża. Sprawy dla was za trudne przedkładajcie natomiast mnie. Ja się nimi zajmę.  18. Ponadto przekazałem wam w tamtym czasie wszystkie sprawy, które miały należeć do waszych obowiązków.  19. Potem, zgodnie z poleceniem JAHWE, naszego Boga, wyruszyliśmy z Horebu i przemierzyliśmy całą tę wielką i straszną pustynię, którą widzieliście w drodze na pogórze Amorytów — aż dotarliśmy do Kadesz-Barnea.  20. Tam powiedziałem do was: Dotarliście na pogórze Amorytów, na obszar, który daje nam JAHWE, nasz Bóg.  21. Spójrzcie! JAHWE, wasz Bóg, położył przed wami tę ziemię. Wkroczcie do niej, bierzcie ją w posiadanie, tak jak polecił wam JAHWE, Bóg waszych ojców! Nie bójcie się, niech wam nie zabraknie odwagi! 

Wspomnienie o zwiadzie w ziemi Kanaan

22. Wtedy podeszliście do mnie — całym ludem — i powiedzieliście: Poślijmy przed sobą zwiadowców. Niech zbadają tę ziemię i niech nam doniosą, którą drogą mamy tam wkroczyć i jak wyglądają miasta, do których mamy wejść.  23. Rzecz tę uznałem za słuszną. Wyznaczyłem więc spośród was dwunastu zwiadowców, po jednym z każdego plemienia.  24. Udali się oni pogórzem, doszli do doliny Eszkol i obeszli ją.  25. Przynieśli nam stamtąd nieco owoców, a opowiadając o ziemi, stwierdzili: Ziemia, którą daje nam JAHWE, nasz Bóg, jest rzeczywiście dobrą ziemią.  26. A jednak nie chcieliście tam wejść. Sprzeciwiliście się poleceniu JAHWE, waszego Boga.  27. Szemraliście w swoich namiotach: To z nienawiści do nas JAHWE wyprowadził nas z Egiptu. On chce nas wydać w ręce Amorytów — na naszą zgubę!  28. Dokąd teraz pójdziemy? Nasi bracia odebrali nam nadzieję! Czyż nie donieśli nam, że mieszkający tam lud jest liczniejszy i roślejszy niż my? Że miasta są obwarowane pod niebo? Że można tam spotkać potomków Anaka?  29. Nie drżyjcie! Nie bójcie się ich! — przekonywałem. —  30. JAHWE, wasz Bóg, który idzie przed wami, On będzie walczył za was! Postąpi z wami dokładnie tak, jak to uczynił w Egipcie. Sami na to patrzyliście.  31. Zatroszczy się też o was tak, jak na pustyni, gdzie — jak widzieliście — JAHWE, wasz Bóg, nosił was niczym ojciec nosi swego syna, i to przez całą drogę, którą odbyliście, aż do przybycia na to miejsce.  32. Wy jednak w tej drodze nie ufaliście JAHWE, waszemu Bogu,  33. Temu, który szedł przed wami, aby wyszukać wam miejsce na postój, szedł nocą w ogniu, aby wskazać wam właściwą drogę, a za dnia był przy was w obłoku. 

Przypomnienie skutków zlekceważenia obietnicy

((Liczb 14:20-35))

34. Kiedy JAHWE usłyszał to wasze narzekanie, rozgniewał się i przysiągł:  35. Nikt z tych ludzi, z tego niegodziwego pokolenia, na pewno nie zobaczy tej dobrej ziemi, którą przysiągłem dać waszym ojcom.  36. Wyjątkiem będzie Kaleb, syn Jefunego. On ją zobaczy i jemu dam tę ziemię, którą przeszedł. Dam ją też jego synom, dlatego że bez reszty trwał przy swoim JAHWE.  37. Z waszego powodu JAHWE rozgniewał się także na mnie. Ty również tam nie wejdziesz! — rozstrzygnął. —  38. Wejdzie tam Jozue, syn Nuna, który tak wiernie ci służy. Jego wzmocnij, gdyż to on przekaże ziemię na własność Izraelowi.  39. Podobnie wasze dzieci, o które martwiliście się, że staną się łupem, i wasi synowie, którzy dziś jeszcze nie rozróżniają między dobrem a złem — oni tam wejdą. Im dam tę ziemię i oni ją posiądą.  40. Wy zaś zawróćcie! Ruszajcie na pustynię. W drogę — ku Morzu Czerwonemu! 

Wspomnienie o klęsce w bitwie z Amorytami

((Liczb 14:39-45))

41. Wtedy odpowiedzieliście: Zgrzeszyliśmy przeciw JAHWE. Lecz teraz wyruszymy i będziemy walczyć, tak jak polecił nam JAHWE, nasz Bóg! Przypasaliście broń i lekkomyślnie ruszyliście w góry.  42. JAHWE jednak powiedział do mnie: Przekaż im: Nie wyruszajcie i nie wszczynajcie bitwy! Nie ma Mnie pośród was! Zostaniecie pobici przez wrogów.  43. Ale chociaż wam to powiedziałem, nie posłuchaliście. Sprzeciwiliście się poleceniu JAHWE. Pewni siebie wyszliście w góry.  44. Wtedy mieszkający tam Amoryci wyszli wam na spotkanie — i ścigali was niczym pszczoły, i cięli was na obszarze Seir aż po Chormę!  45. Potem wróciliście i płakaliście przed JAHWE, lecz JAHWE was nie słuchał ani nie wysłuchał.  46. Tak doszło do tego, że mieszkaliście w Kadesz, a jak długo — sami wiecie.