Wprowadzenie

Na stronach Amnesty International1), międzynarodowej organizacji pozarządowej, której celem jest zapobieganie naruszeniom praw człowieka, można znaleźć odpowiedź na pytanie: Czy aborcja jest prawem człowieka?

Zgodnie z międzynarodowym prawem dotyczącym praw człowieka, każdy ma prawo do życia (począwszy od urodzenia), prawo do prywatności, prawo do zdrowia, prawo do równości i niedyskryminacji oraz jednakową ochronę na mocy prawa, a także prawo do bycia wolnym od przemocy i tortur lub innych form znęcania się. Amnesty International uznaje dostęp do bezpiecznej aborcji za niezbędny element zapewniający ochronę każdego z tych praw. Prawa człowieka są uniwersalne, niepodzielne i wzajemnie powiązane. Oznacza to, że prawa seksualne i reprodukcyjne, w tym prawo do aborcji, mają fundamentalne znaczenie dla pełnej realizacji wszystkich innych praw człowieka.2)

Czy podobnie jak ja, widzicie tu w tej wypowiedzi wewnętrzną sprzeczność? Jak widać „luminarze postępowości” doszli do wniosku, że zabicie człowieka, jest prawem człowieka. Jak widać, dla nich, to co znajduje się w brzuchu kobiety ciężarnej to nie jest człowiek. Zapewne zlepek komórek, coś co można usunąć jak raka. Z jakiegoś przedziwnego powodu, w ich oczach, dopiero po narodzinach, ten zlepek komórek staje się człowiekiem, który nagle nabywa wszystkie te prawa i godność osoby ludzkiej.

Na całe szczęście moja Mama nie doszła do podobnego wniosku, a nawet więcej, umiała przeciwstawić się głosom mówiącym, żeby nie marnowała sobie życia, tylko dokończyła studia. Jak dobrze, że moja Mama uznała, że moje prawo do życia jest ważniejsze od jej praw seksualnych i reprodukcyjnych, a nawet wykształcenia i możliwej kariery akademickiej. Jestem jej za to bardzo wdzięczny.

Ale dlaczego w ogóle my, szczególnie chrześcijanie, baptyści, chronimy życie od samego poczęcia aż do naturalnej śmierci? Dlaczego przy każdej chorobie gorliwie modlimy się o uzdrowienie? Dlaczego staramy się prowadzić życie wolne od nałogów? Dlaczego ochrona praw człowieka, gdzie powinność zawsze króluje nad wolnością, ma taki a nie inny wymiar w naszej świadomości?

Zupełnie nie zaskoczę was, gdy powiem, że to Boże Słowo ukształtowało kulturę i wartości, które dziś wydają się wręcz naturalne jak powietrze. Ale które Słowo? Tu znów was nie zaskoczę, kiedy powiem, że to, które dziś będzie zwiastowane, tj. z księgi Rodzaju, pierwszego rozdziału. Już w poprzednich miesiącach powiedzieliśmy sobie, że Bóg jest Stwórcą wszystkiego. Powiedzieliśmy też, że wszystko zostało stworzone dla Jezusa. On jest prawdziwym światłem, które ma oświecać każdego człowieka. Pięknie unaocznił to tydzień temu brat Daniel, na podstawie ewangelii3), gdzie przekonywał nas, że nasze oczy powinny być wpatrzone w to światło. Powiedzieliśmy, że Bóg panuje nad wszystkim, że dokonuje dzieła rozdzielania (opus distinctionis). Rozdziela światło od ciemności, wody dolne od górnych, morza od lądu, ale też oddziela nas, Boży lud od tego świata, oddziela ciebie, abyś był Jego szczególną własnością4). On wyrwał nas z królestwa ciemności i przeniósł do królestwa światłości5). Bóg nazwał cię Swoim dzieckiem, a jedyne co jest wartościowe to mówić o tym, czego Bóg dokonał w naszym życiu i jak się nad nami zmiłował6).

W ciągu pierwszych trzech dni stwarzania, Bóg (אֱלֹהִים) tworzy jakby nieruchomą scenę. Z ciemności wyłania się jasność, pojawia się sklepienie, które ma rozdzielać wody górne od dolnych, zebrane wody dolne tworzą morza, a naszym oczom ukazuje się suchy ląd, na którym pojawia się roślinność, ponieważ Bóg daje ziemi taką zdolność7). Poniekąd tłumaczy to, dlaczego Noe nie bierze do arki żadnych roślin, celem ich ocalenia. W tej wizji to ziemia sama z siebie, na Boży rozkaz wydaje wszystko, co sieje nasienie według swego rodzaju8). Scena jest gotowa, zatem czas wprowadzić na nią aktorów9). Zapoznajmy się zatem z wersetami od 14 do 31 w tłumaczeniu z G.

Prezentacja tekstu

„I powiedział Bóg: Niech powstaną latarnie na sklepieniu nieba dla oświetlania ziemi oddzielając dzień od nocy i niech będą jako znaki dla pór i dni i lat. I niech będą do oświetlania na sklepieniu nieba dla świecenia nad ziemią. I stało się tak. I uczynił Bóg dwie latarnie duże, latarnię większą do rządzenia dniem i latarnię mniejszą do rządzenia nocą, i gwiazdy. I umieścił je Bóg na sklepieniu nieba, aby świeciły nad ziemią i rządziły dniem i nocą i oddzielały światło od ciemności. I zobaczył Bóg, że [było] dobre. I stał się wieczór i poranek, dzień czwarty. I powiedział Bóg: Niech wyprowadzą wody pełzające dusze żyjące i skrzydlate latające nad ziemią na sklepieniu nieba. I stało się tak. I uczynił Bóg wielkie zwierzęta morskie i wszelkie dusze żyjące pełzające, co wyprowadził [z] wody według rodzajów ich i wszelkie ptactwo skrzydlate według rodzajów. I zobaczył Bóg, że [było] dobre. I pobłogosławił je Bóg mówiąc: Rośnijcie i pomnażajcie się i wypełniajcie wody w morzach, a skrzydlate niech pomnażają się na ziemi. I stał się wieczór i poranek, dzień piąty. I powiedział Bóg: Niech wyprowadzi ziemia duszę żyjącą według rodzaju, czworonożne i pełzające i dzikie zwierzęta ziemi według rodzaju. I stało się tak. I uczynił Bóg dzikie zwierzęta ziemi według rodzaju i bydło domowe według rodzaju i wszelkie pełzające [po] ziemi według rodzaju ich. I zobaczył Bóg, że [było] dobre. I powiedział Bóg: Uczyńmy człowieka na obraz nasz i na podobieństwo, i [aby] rządzili rybami morza i skrzydlatymi nieba i bydłem domowym i wszystkim [na] ziemi i wszelkimi pełzającymi czołgającymi się po ziemi. I uczynił Bóg człowieka, na obraz Boga uczynił go, męskością i kobiecością uczynił ich. I błogosławił im Bóg mówiąc: Rośnijcie i pomnażajcie się i wypełniajcie ziemię i weźcie w posiadanie ją i rządźcie rybami morza i skrzydlatymi nieba i wszelkim bydłem domowym i wszystkim [na] ziemi i wszelkim pełzającym czołgającym się po ziemi. I powiedział Bóg: Oto daję wam wszelką trawę zasianą siejącą nasienie, co jest na całej ziemi, i wszelkie drzewo, co posiada w sobie owoc [z] ziarnem zasiewanym, wam będą na pokarm, I wszystkim dzikim zwierzętom ziemi i wszystkim skrzydlatym nieba i wszelkim pełzającym czołgającym się po ziemi, co ma w sobie duszę żyjącą, wszelką trawę zieloną na pokarm. I stało się tak. I zobaczył Bóg na wszystko, które uczynił, i oto [było to] bardzo dobre. I stał się wieczór i poranek, dzień szósty.”10)

Teraz już wyraźnie widzimy, że Boże dzieło stwórcze, harmonijnie dzieli się na parę triad11).

Opus distinctionis / Opus ornatus

1 dzień – światło / 4 dzień – latarnie: słońce, księżyc i gwiazdy

2 dzień – sklepienie rozdziela wody / 5 dzień – zapełnienie tych przestrzeni ptakami i rybami

3 dzień – morze, ląd i rośliny / 6 dzień – zapełnienie tego miejsca zwierzętami i ludźmi

Kiedy przyglądamy się tak rozpisanemu planowi stwórczemu, widzimy, że jest ono precyzyjnie opracowane, uporządkowane i wewnętrznie powiązane. Świat to nie jest dzieło przypadku. W pierwszych trzech dniach Bóg przede wszystkim rozdziela, czyli porządkuje, w kolejnych trzech zapełnia uporządkowane regiony świata bytami poruszającymi się.12)

Celowość Bożych działań powinna zawsze skłaniać nas do refleksji. Apostoł Paweł upewnia nas, że Bóg wybrał nas w Jezusie, przed założeniem świata, abyśmy wobec Niego byli święci, nienaganni i żyli w miłości13). Świadomość Bożej teleologicznej przedwiedzy powinna nas uspokajać i upewniać, że na końcu wszystko okaże się bardzo dobre. Mając to wszystko na uwadze, przyjrzyjmy się bliżej omawianemu tekstowi.

Dzień IV – wersety 14-19

וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים יְהִי מְאֹרֹת בִּרְקִיעַ הַשָׁמַיִם לְהַבְדִּיל בֵּין הַיּוֹם וּבֵין הַלָּיְלָה וְהָיוּ לְאֹתֹת וּלְמוֹעֲדִים וּלְיָמִים וְשָׁנִים

וְהָיוּ לִמְאוֹרֹת בִּרְקִיעַ הַשָׁמַיִם לְהָאִיר עַל-הָאָרֶץ וַיְהִי-כֵן׃

וַיַּעַשׂ אֱלֹהִים אֶת-שְׁנֵי הַמְּאֹרֹת הַגְּדֹלִים אֶת-הַמָּאוֹר הַגָּדֹל לְמֶמְשֶׁלֶת הַיּוֹם וְאֶת-הַמָּאוֹר הַקָּטֹן לְמֶמְשֶׁלֶת הַלַּיְלָה וְאֵת הַכּוֹכָבִים׃

וַיִּתֵּן אֹתָם אֱלֹהִים בִּרְקִיעַ הַשָׁמָיִם לְהָאִיר עַל-הָאָרֶץ׃

וְלִמְשֹׁל בַּיּוֹם וּבַלַּיְלָה וּלֲהַבְדִּיל בֵּין הָאוֹר וּבֵין הַחֹשֶׁךְ וַיַּרְא אֱלֹהִים כִּי-טוֹב׃

וַיְהִי-עֶרֶב וַיְהִי-בֹקֶר יוֹם רְבִיעִי׃

„Następnie Bóg powiedział: Niech na sklepieniu niebios pojawią się światła, aby rozdzielać dzień od nocy i być znakami dla pór, dni i lat! Niech też będą światłami na sklepieniu niebios, aby oświetlać ziemię! Tak też się stało. Bóg utworzył dwa wielkie światła: światło większe, aby rządziło dniem i światło mniejsze, aby rządziło nocą. [Utworzył] również gwiazdy. Umieścił je Bóg na sklepieniu niebios, aby świeciły nad ziemią i rządziły dniem i nocą, i oddzielały światło od ciemności – i zobaczył Bóg, że to jest dobre. Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień czwarty.”14)

Na scenie świata pojawia się ruch. Bóg umieszcza na sklepieniu nieba dwa wielkie, poruszające się światła, za G latarnie, którym nadane są funkcje: (1) aby oświetlały ziemię, (2) aby rządziły dniem i nocą oraz (3) oddzielały dzień od nocy. Oczywiście można zaprotestować, że kłóci się to z przyrodniczą wizją świata, gdzie to ziemia nie jest nieruchomą sceną, ale wykonuje ruch dookoła słońca, a księżyc nie świeci żadnym światłem, tylko odbija światło słońca. Jednakże jak to już powiedzieliśmy na samym początku, pierwszy rozdział księgi Rodzaju, ma ukazać nam Boga Stwórcę, celowość istnienia świata, jego zamierzoną złożoność, bogactwo rodzajów i wyjątkowość, godność człowieka, którego On umieszcza na ziemi. Faktem jest, że ziemia wykonuje swój eliptyczny ruch wokół słońca, ale ruch, obojętnie z jakiej perspektywy spojrzymy, ma swój cel; jest nam dany, aby oddzielać pory, dni i lata. Zamiarem Boga było, danie nam lata, czasem upalnego jak i zimy, której dziś wyczekujemy, a później będziemy czekać końca. To wspaniale, że mamy dobowy cykl, który pozwala nam właściwie funkcjonować i odpoczywać. Zauważmy też, że autor biblijny celowo nie używa słów: Słońce i Księżyc, ponieważ w okresie spisywania tej księgi, te ciała niebieskie były czczone jako bóstwa. Pismo Święte, przekazuje nam tu prawdę, że fenomeny kosmosu są Bożym stworzeniem, czymś co On powołuje do istnienia Swoim rozkazem. Dla Boga są zaledwie (מְּאֹרֹת - meorot) lampkami na świeczniku15). Ale dla nas są życiodajne. Pośród zimnych skał i gazów tworzących planety układu słonecznego, tylko ziemia tętni życiem. Każdego ranka, kiedy znów dane jest ci wstać, możesz zaśpiewać: Kiedy ranne wstają zorze, Tobie ziemia, Tobie morze, Tobie śpiewa żywioł wszelki, Bądź pochwalon, Boże wielki!16) Jeżeli Bóg dał ci zobaczyć kolejny dzień, to chwal Go, dziękuj Mu, opowiadaj o Nim. Na końcu zdamy sobie sprawę, że tylko to się liczyło. Reszta naszych zabiegów jest, jak to mówi Kaznodzieja: marność i gonitwa za wiatrem.

Dzień V – wersety 20-23

Skoro mamy już cykl dobowy, to przychodzi teraz czas na pierwsze żywe, a ściślej, poruszające się stworzenia.

וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים יִשְׁרְצוּ הַמַּיִם שֶׁרֶץ נֶפֶשׁ חַיָּה וְעוֹף יְעוֹפֵף עַל-הָאָרֶץ עַל-פְּנֵי רְקִיעַ הַשָׁמָיִם׃

וַיִּבְרָא אֱלֹהִים אֶת-הַתַּנִּינִם הַגְּדֹלִים וְאֵת כָּל-נֶפֶשׁ הַחַיָּה הָרֹמֶשֶׂת אֲשֶׁר שָׁרְצוּ הַמַּיִם לְמִינֵהֶם וְאֵת כָּל-עוֹף כָּנָף לְמִינֵהוּ וַיַּרְא אֱלֹהִים כִּי-טוֹב׃

וַיְבָרֶךְ אֹתָם אֱלֹהִים לֵאמֹר פְּרוּ וּרְבוּ וּמִלְאוּ אֶת-הַמַּיִם בַּיַּמִּים וְהָעוֹף יִרֶב בָּאָרֶץ׃

וַיְהִי-עֶרֶב וַיְהִי-בֹקֶר יוֹם חֲמִישִׁי׃

„Następnie Bóg powiedział: Niech się zapełnią wody rojem żywych istot, a nad ziemią niech zatrzepocze ptactwo na obliczu sklepienia niebios. Tak więc stworzył Bóg wielkie potwory i wszelkie ruszające się żywe istoty, którymi – stosownie do ich rodzajów – zaroiły się wody. I wszelkie skrzydlate ptactwo według jego rodzaju – i uznał to Bóg za dobre. Wówczas pobłogosławił im Bóg, mówiąc: Rozradzajcie się i rozmnażajcie, i napełniajcie wody mórz. A ptactwo niech się rozmnaża na ziemi! Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień piąty.”17)

To co zwraca naszą uwagę, to mnogość i ruch żywych istot (נֶפֶשׁ חַיָּה). Takiego zwrotu nie użyto w stosunku do roślin. Oczywiście wiemy, że również one należą do świata ożywionego. Ale w księdze Rodzaju, żywa istota oznacza, tę, która jest w stanie samodzielnie się poruszać.

Pusta dotąd przestrzeń mórz zapełnia się żywymi istotami, a nawet jak wspomniano potworami morskimi. Wydzielona przestrzeń pomiędzy wodami przeznaczona jest dla ptaków, które mają swoją różnorodnością zapełnić niebo. Bóg po raz pierwszy udziela swojego błogosławieństwa, a wyraża się ono w przypadku zwierząt morskich i ptaków, płodnością. Boże błogosławieństwo; jakże wielkie zamieszanie panuje w sprawie tego zwrotu. Z przykrością trzeba stwierdzić, że dla części chrześcijan oznacza ono, że możesz mieć wszystko, czego zapragniesz, że będziesz zawsze zdrowy, pełen sił, a wszystko za co się zabierzesz, okaże się sukcesem. Doświadczenie, a przede wszystkim Boże Słowo, każe nam zachwycić się tym, co uznajemy za samo przez się oczywiste, np. fakt, że możemy się poruszać i że możemy się pomnażać. Kiedy zostaniesz przykuty do łóżka, gdy dowiesz się, że nie możesz mieć dzieci, dopiero w takich bolesnych chwilach doceniamy to, co zazwyczaj uznajemy za pewnik.

Dzień VI – wersety 24-31

Wreszcie teraz w wersetach od 24 przechodzimy do tej cudownej chwili, gdy na lądach pojawia się życie, a zwłaszcza to rozumne.

וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים תּוֹצֵא הָאָרֶץ נֶפֶשׁ חַיָּה לְמִינָהּ בְּהֵמָה וָרֶמֶשׂ וְחַיְתוֹ-אֶרֶץ לְמִינָהּ וַיְהִי-כֵן׃

וַיַּעַשׂ אֱלֹהִים אֶת-חַיַּת הָאָרֶץ לְמִינָהּ וְאֶת-הַבְּהֵמָה לְמִינָהּ וְאֵת כָּל-רֶמֶשׂ הָאֲדָמָה לְמִינֵהוּ וַיַּרְא אֱלֹהִים כִּי-טוֹב׃

וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים נַעֲשֶׂה אָדָם בְּצַלְמֵנוּ כִּדְמוּתֵנוּ וְיִרְדּוּ בִדְגַת הַיָּם וּבְעוֹף הַשָׁמַיִם וּבַבְּהֵמָה וּבְכָל-הָאָרֶץ וּבְכָל-הָרֶמֶשׂ הָרֹמֵשׂ עַל-הָאָרֶץ׃

וַיִּבְרָא אֱלֹהִים אֶת-הָאָדָם בְּצַלְמוֹ בְּצֶלֶם אֱלֹהִים בָּרָא אֹתוֹ זָכָר וּנְקֵבָה בָּרָא אֹתָם׃

וַיְבָרֶךְ אֹתָם אֱלֹהִים וַיֹּאמֶר לָהֶם אֱלֹהִים פְּרוּ וּרְבוּ וּמִלְאוּ אֶת-הָאָרֶץ וְכִבְשֻׁהָ וּרְדוּ בִּדְגַת הַיָּם וּבְעוֹף הַשָׁמַיִם וּבְכָל-חַיָּה הָרֹמֶשֶׂת עַל-הָאָרֶץ׃

וַיֹּאמֶר אֱלֹהִים הִנֵּה נָתַתִּי לָכֶם אֶת-כָּל-עֵשֶׂב זֹרֵעַ זֶרַע אֲשֶׁר עַל-פְּנֵי כָל-הָאָרֶץ וְאֶת-כָּל-הָעֵץ אֲשֶׁר-בּוֹ פְרִי-עֵץ זֹרֵעַ זָרַע לָכֶם יִהְיֶה לְאָכְלָה׃

וּלְכָל-חַיַּת הָאָרֶץ וּלְכָל-עוֹף הַשָׁמַיִם וּלְכֹל רוֹמֵשׂ עַל-הָאָרֶץ אֲשֶׁר-בּוֹ נֶפֶשׁ חַיָּה אֶת-כָּל-יֶרֶק עֵשֶׂב לְאָכְלָה וַיְהִי-כֵן׃

וַיַּרְא אֱלֹהִים אֶת-כָּל-אֲשֶׁר עָשָׂה וְהִנֵּה-טוֹב מְאֹד וַיְהִי-עֶרֶב וַיְהִי-בֹקֶר יוֹם הַשִׁשִׁי׃

„Następnie Bóg powiedział: Niech ziemia wyda żywą duszę stosownie do jej rodzajów: bydło, płazy i zwierzęta ziemi według swego rodzaju! Tak też się stało. Bóg uczynił zwierzęta ziemi według ich rodzajów, bydło według jego rodzajów i wszelkie płazy ziemi według ich rodzajów – i zobaczył Bóg, że to jest dobre. Następnie Bóg powiedział: Uczyńmy człowieka na nasz obraz, na nasze podobieństwo i niech panuje nad rybami morza, i nad ptactwem niebios, i nad bydłem, i nad całą ziemią, i nad wszelkim płazem, który pełza po ziemi. I stworzył Bóg człowieka na swój obraz, stworzył go na obraz Boga – stworzył ich jako mężczyznę i kobietę. Potem błogosławił im Bóg i powiedział im Bóg: Rozradzajcie się i rozmnażajcie, i napełniajcie ziemię i podporządkowujcie ją sobie: panujcie nad rybami mórz i nad ptactwem niebios, i nad wszelkim zwierzęciem, które pełza po ziemi! Potem Bóg powiedział: Oto daję wam wszelką roślinę wydającą nasienie, na całej powierzchni ziemi, i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie – [to] niech wam służy za pokarm! Wszystkim zaś zwierzętom ziemi i wszelkiemu ptactwu niebios, i wszystkiemu, co pełza po ziemi, w czym jest żywa dusza, [daję] do jedzenia wszelkie zielone rośliny. Tak też się stało. I spojrzał Bóg na wszystko, czego dokonał, a oto było [to] bardzo dobre. Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień szósty.”18)

Choć dosłowne tłumaczenie mówi o „duszach żyjących” (נֶפֶשׁ חַיָּה), to autorowi biblijnemu nie była znana idea duszy, tak jak ją rozumieją chrześcijanie. Mowa jest tu o żywych istotach, jakimi było bydło, płazy i zwierzęta ziemi. O ile na rozkaz Boga, ziemia wydaje żywe istoty, wszelkiego rodzaju zwierzęta lądowe, to stworzenie człowieka wymaga osobnego działania.

Naszą uwagę przyciąga zwrot „Uczyńmy” (נַעֲשֶׂה). Liczba mnoga nie została tu użyta przez przypadek, bo dalej znajdujemy zwrot „nasz obraz” (בְּצַלְמֵנוּ) i „nasze podobieństwo” (כִּדְמוּתֵנוּ).

Skąd to użycie liczby mnogiej, gdy chodzi o Boga jedynego? Czy to ślad politeizmu? Nie, gdyż autor był ortodoksyjnym monoteistą. A może to dowód na dogmat o Trójcy Świętej? Z punktu widzenia autora, który nie znał prawdy o Trójcy, jest to trudne do przyjęcia. Biblia nigdzie nie potwierdzi takiego rozumienia tych wersetów. A może Bóg zwraca się do aniołów, jak wyjaśniał już Filon z Aleksandrii? Być może właśnie taki sens jest tu zawarty. Czy to pluralis majestatis – podkreślenie godności, dostojeństwa Władcy? Nie, gdyż pluralis majestatis zaczęto używać nie wcześniej jak z pierwszym rzymskim cesarzem, Augustem, [i to] w kulturze łacińskiej; biblijny język hebrajski nie zna takiego użycia formy liczby mnogiej. A może to pluralis deliberationis – liczba mnoga zadumy, namysłu19)? Być może właśnie tak – Bóg się zastanawia, przystaje w zadumie przed kluczowym stworzeniem. A może to pluralis plenitudinis – wyrażenie pełni Bóstwa lub pluralis cohortativum – rozkaz wyrażony do samego siebie? Zapewne jest to jakiś ślad wewnętrznego bogactwa w Bogu (pluralis compositionis), jakiejś przedziwnej wielości w jedności, a więc dla chrześcijan ziarenko prawdy o Trójcy Świętej. Tak czy inaczej, stworzenie człowieka zostaje poprzedzone szczególnym zwrotem „do wewnątrz” ze strony stwarzającego Boga. Nacisk na liczbę mnogą (uczyńmy, na nasz obraz, na nasze podobieństwo) zdaje się wskazywać na Boskie „My” jedynego Stwórcy.20)

Ale jeszcze bardziej zastanawiające jest użycie w stosunku do człowieka zwrotu „na nasz obraz”. Występujące tu słowo „obraz” (heb. צַלְמֵ, gr. εἰκόνα) przywołuje na pamięć przykazanie dekalogu, gdzie Jahwe Bóg nakazuje „Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu”21). Bóg zabrania tworzenia obrazów i rzeźb, ale zamiast tego, umieszcza Swój obraz w człowieku. Jako chrześcijanie rozumiemy to jeszcze bardziej, (1) dlatego, że to właśnie Jezusa nazwano obrazem Boga niewidzialnego22), (2) wiedząc, że mamy dzięki Jezusowi, zadatek Ducha23), rękojmię naszego zbawienia24). Psalmista kontemplując dzieło stworzenia, napisał:

„Czymże jest człowiek, że o nim pamiętasz, lub syn człowieczy, że go nawiedzasz? Uczyniłeś go niewiele mniejszym od Boga, chwałą i dostojeństwem uwieńczyłeś go. Dałeś mu panowanie nad dziełami rąk swoich, wszystko złożyłeś pod stopy jego: owce i wszelkie bydło, nadto zwierzęta polne, ptactwo niebieskie i ryby morskie, cokolwiek ciągnie szlakami mórz.”25)

Jest to wielkie podkreślenie godności człowieka. Bóg umieszcza w nas Swój obraz, Siebie samego, dając władzę, panowanie, nad wszystkim co Sam stworzył. Oczywiście miało być to panowanie na wzór Boga. Nie możemy się pogodzić z tym jak obecnie człowiek dewastuje ziemię i doprowadza do wyginięcia kolejnych gatunków zwierząt i roślin. Władza jaką daje nam Bóg powinna w nas wyrabiać troskę o naszą planetę, a nie chęć „wyciśnięcia jej jak cytrynki”. Powinna też wyrabiać w nas potrzebę zapewnienia dobrostanu zwierząt jako Bożych żywych istot.

Mamy takie powiedzenie: Nie masz Boga w sercu. Jest to ten moment, gdzie człowiek świadomie niszczy w sobie obraz Boga.

Autor tekstu pragnie [nas tu] pouczyć, że w zamyśle Bożym człowiek, jako jedyne stworzenie na ziemi, jest podobny do samego Boga i nigdy nie powinien tego podobieństwa utracić. Jak Chrystus jest obrazem Ojca, tak człowiek jest obrazem Boga.26)

Zobaczmy też, że tekst biblijny wskazuje, że Bóg od początku tworzy nas, mężczyzn i kobiety równymi w byciu obrazem i podobieństwem Boga. Stworzył nas dosłownie, męskością i kobiecością, ale w oczach Boga jesteśmy tak samo ludzcy i tak samo Jego obrazem. Jest to rewolucyjna jak na tamte czasy idea, gdzie jak wiemy, kobieta była własnością, czymś co się nabywało, prawie niewolnicą. Te refleksy Bożego planu zbawienia ukazują nam, gdzie znajduje się źródło równouprawnienia kobiet i mężczyzn, walki o prawa zwierząt oraz naszego poszanowania dla życia człowieka, zarówno tego nienarodzonego, bezbronnego, jak i tego dorosłego, a także starego i zniedołężniałego. Idee te noszą w sobie wszyscy ludzie, wszystkich kultur, choć to dopiero chrześcijaństwo wyegzekwowało ich ogólnoświatowe stosowanie. Dziś zauważamy odwrócenie się tego trendu.

Z przykrością odnotowujemy, że w Indiach i Pakistanie w dalszym ciągu obecne jest dzieciobójstwo już narodzonych dzieci27). Mówię to o pojeniu dzieci zatrutym mlekiem, a następnie tysiącami pozostawianiu ich martwych ciał na śmietnikach. W 2014 r. dokonano w USA prawie milion aborcji28). To niewyobrażalne ludobójstwo. Polska jako jeden z ostatnich krajów Europy, chroni życie nienarodzone i nie dopuszcza eutanazji osób starszych. Myślę, że nie przesadzę, kiedy powiem, że trwa nieustanna walka o to, czy będziemy chcieli cenić obraz Boży umieszczony w człowieku. Każdy taki uśmiercony człowiek, to utrata szansy, by osobiście poznał Jezusa Chrystusa i świadomie stał się uczestnikiem życia wiecznego. Jestem zdania, że chrześcijanie nie mogą w żadnym wypadku przykładać ręki do propagowania diabelskiej „wolności” do zabijania dzieci i śmierci na życzenie. Nie możemy się na to zgodzić, bo wierzymy, że każde życie jest darem i własnością Boga, jest Jego obrazem w nas, a wolność nigdy nie może górować nad odpowiedzialnością.

Podsumowanie

Chcę w dzisiejszym słowie wezwać wszystkich do podjęcia poważnej walki o wiarę, raz na zawsze przekazaną świętym29). W pierwszej kolejności, walka ta odbywa się w naszym umyśle. Czy damy urobić się na modłę tego świata? Czy przyjmiemy „postępowy” sposób myślenia? Apostoł Paweł napomina nas:

„A nie upodabniajcie się do tego świata, ale się przemieńcie przez odnowienie umysłu swego, abyście umieli rozróżnić, co jest wolą Bożą, co jest dobre, miłe i doskonałe.”30)

W obecnych czasach naprawdę warto posiąść umiejętność rozróżniania, co jest wolą Boga, co jest dobre. Zobaczmy, że na początku, wszystko co stworzył Bóg ocenił On jako bardzo dobre. Stworzony przez Niego świat miał wszystko, co było konieczne do wspaniałego, błogosławionego życia w szczęściu i harmonii. Jak wiemy, człowiek tego nie docenił i wciąż nie docenia. Nam dane zostało dostrzec to piękno, ten plan zbawczy, tę miłość Chrystusa, która dała nadzieję na to, że ten obraz odmalowany w księdze Rodzaju 1, będzie miał swoją drugą odsłonę. Jego uczestnikami będziemy, jeżeli zachowamy aż do końca niewzruszoną pewność i wiarę.

Twoje i moje życie ma cel. Nie jesteś dziełem przypadku. Bóg drobiazgowo zaplanował utworzenie świata w jakim żyjemy. Wszystko ma swoje funkcje. Obserwujemy tę wspaniałą różnorodność rodzajów i różnorodność pośród nas. Nie ma dwóch identycznych ludzi. Nawet bliźniaki różnią się pod wieloma względami. Jesteś tym kim jesteś, bo Bóg ma dla ciebie odpowiednie zadanie, cel i sens twojego istnienia. Gorliwie podążaj za Jezusem, sprawcą i dokończycielem wiary31).

Pozostaje mi życzyć wam i sobie, aby ten obraz Boga pozostawał w nas; abyśmy go nigdy nie utracili, ale pielęgnowali wyczekując chwili, gdy zobaczymy Go niejako twarzą w twarz; kiedy to co cząstkowe przeminie32), a nastanie oczekiwana przez nas, doskonałość33).

Bibliografia

1. Lemański J., Księga Rodzaju: rozdziały 1-11. Cz. 1, Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2013, t. I, Nowy Komentarz Biblijny.
2. Majewski M., Prehistoria biblijna, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2017.
3. ———, Pięcioksiąg, ku odkrywaniu zagubionego przesłania Tory, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2021, 2. wyd.
4. Pawłowski Z., Opowiadanie, Bóg i początek: teologia narracyjna Księgi Rodzaju 1-3, Vocatio, Warszawa 2003, Rozprawy i Studia Biblijne.
5. Radzimski K., Nowodworski Grecko-Polski Interlinearny Przekład Pisma Świętego Starego i Nowego Przymierza, KChB NDM, Nowy Dwór Mazowiecki 2022.
6. Zaremba P., Przekład dosłowny Starego i Nowego Przymierza, Ewangeliczny Instytut Biblijny, Poznań 2021, 5. wyd.
7. Biblia Warszawska, Towarzystwo Biblijne w Polsce, Warszawa 1975.
8. Biblia Tysiąclecia, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2000, 5. wyd.